Ως Συναισθηματική Νοημοσύνη ορίζεται το σύνολο των νοητικών δεξιοτήτων και συμπεριφορών του ανθρώπου που του επιτρέπουν να καταγράφει, να αντιλαμβάνεται, να συνειδητοποιεί τα συναισθήματά του, να τα διαχειρίζεται και να μπορεί να κατανοεί ποιό είναι το βαθύτερο μήνυμα του κοινωνούν σχετικά με θετικές ή αρνητικές εμπειρίες λαμβάνει ή επιθυμεί να λάβει ο εαυτός του, προκειμένου να καθοδηγήσει τις επόμενες σκέψεις και δράσεις του.
Τί είναι η συναισθηματική Νοημοσύνη (Σ.Ν.)
Είναι το σύνολο εκείνων των Συναισθηματικών – Συμπεριφορικών Δεξιοτήτων που μας βοηθούν στην ομαλή και φυσιολογική διαχείριση των συναισθηματικών μηνυμάτων σε προσωπικό και διαπροσωπικό επίπεδο, προς όφελός μας.
Η Συναισθηματική Νοημοσύνη αφορά στις ρίζες των εκφρασμένων συναισθημάτων, τον τρόπο που επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά και διαβίωση καθώς και τον τρόπο, με τον οποίο είναι δυνατόν να αλλάξουν οι αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορές σε πιο θετικές και να τις ενισχύσουν/εδραιώσουν. Ένα συναίσθημα αποτελεί ένα μήνυμα από τον εσώτερο εαυτό μου, το οποίο μου υποδεικνύει αν το περιβάλλον στο οποίο βρίσκομαι την δεδομένη στιγμή είναι «φιλικό» [ευχάριστο] ή «εχθρικό» [δυσάρεστο] προς εμένα και πώς να διαχειριστώ την παρούσα πραγματικότητα προς το μέγιστο αγνό όφελός μου.
Γιατί χρειάζομαι να κατανοώ και να αντιλαμβάνομαι τα συναισθήματά μου;
Επειδή μου μεταδίδουν μία σημαντικότατη πληροφορία του εσώτερου εαυτού μου που αφορά στην ζωή μου και στην πληρότητά μου.
Επειδή, όταν καταφέρνω να γνωρίζω τί ακριβώς μου λένε τα συναισθήματά μου, κατανοώ με σαφήνεια την σχέση μου με την πραγματικότητα, το περιβάλλον, τους άλλους και κυρίως ΑΝ ο εαυτός μου είναι ικανοποιημένος με όλα αυτά και σε αρμονία μαζί τους.
Σε αντίθετη περίπτωση (δυσαρμονία, διαφωνία), αν αποκωδικοποιήσω το συναίσθημά μου, είμαι σε θέση να βρω και την απάντηση στο ανακύπτον πρόβλημα.
Επομένως, μπορώ να αλλάζω το αρνητικό συναίσθημά μου σε θετικό.
Επομένως, αν μπορώ να αλλάζω το αρνητικό συναίσθημα σε θετικό, μπορώ να είμαι σε αρμονία με την ζωή γύρω μου, να ταυτίζομαι με την πηγή μου και επομένως και να ΠΕΤΥΧΑΙΝΩ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ μου με ευκολία, αποτέλεσμα και απεριόριστη αίσθηση ικανοποίησης, η οποία θα οδηγήσει σε περαιτέρω ευζωΐα και επιτυχία.
Υπάρχουν τέσσερις βασικές διεργασίες απαραίτητες για την φυσιολογική και ολοκληρωμένη συναισθηματική συμπεριφορά του ατόμου.
Αντίληψη των Συναισθημάτων: Απαραίτητη είναι η πρώτη ανίχνευση και αναγνώριση ότι “τώρα νιώθω ένα συναίσθημα να εκδηλώνεται στο σώμα μου.
Συνειδητοποίηση του συγκεκριμένου συναισθήματος: Ποιό είναι το συναίσθημα που μόλις ένιωσα; Είναι φόβος, θυμός, ζήλεια, αηδία, στεναχώρια, χαρά, ευφορία; Πώς εκδηλώνεται στο σώμα μου το κάθε συναίσθημα, ώστε να είμαι σε θέση να το αναγνωρίζω;
Αποκωδικοποίηση του συναισθήματος: Ποιό είναι το μήνυμα του εσωτερικού διαλόγου με τον εαυτόν μου, που το συναίσθημα μόλις μου μετέφερε; Πώς θα παραλάβω αυτήν την πληροφορία;
Διαχείριση της πληροφορίας που εμπεριέχεται στο συναίσθημα: Αφού παραλάβω το “μήνυμα”, χρειάζεται να δράσω με την αρωγή λογικών διεργασιών (ανώτερες νοητικές λειτουργίες όπως γλώσσα, μνήμη, στρατηγικές λύσεων προβλημάτων,) προκειμένου να αντιδράσω με τον αποτελεσματικότερο και παραγωγικότερο τρόπο στο γεγονός-ερέθισμα που προκάλεσε την έκκληση του συναισθήματος.
Η αποτελεσματική διαχείριση των συναισθημάτων, σύμφωνα με τις παραπάνω διαδικασίες συντελεί αποφασιστικά στην υποχώρηση των αρνητικών συναισθημάτων (φόβος, θυμός, άγχος/στρες, απογοήτευση …) και στα ψυχοσωματικά συμπτώματα που συνδέονται με αυτά τα συναισθήματα: αυξημένη αρτηριακή πίεση, στομαχικές και άλλες γαστρεντερικές διαταραχές, κεφαλαλγίες, σφίξιμο στο στήθος – αναπνευστικά προβλήματα, αδυναμία συγκέντρωσης της προσοχής, κ.ά.
